¹ Omnia hæc tractavi in corde meo, ut curiose intelligerem. Sunt justi atque sapientes, et opera eorum in manu Dei ; et tamen nescit homo utrum amore an odio dignus sit.

² Sed omnia in futurum servantur incerta, eo quod universa æque eveniant justo et impio, bono et malo, mundo et immundo, immolanti victimas et sacrificia contemnenti. Sicut bonus, sic et peccator ; ut perjurus, ita et ille qui verum dejerat.

³ Hoc est pessimum inter omnia quæ sub sole fiunt : quia eadem cunctis eveniunt. Unde et corda filiorum hominum implentur malitia et contemptu in vita sua, et post hæc ad inferos deducentur.

⁴ Nemo est qui semper vivat, et qui hujus rei habeat fiduciam ; melior est canis vivus leone mortuo.

⁵ Viventes enim sciunt se esse morituros ; mortui vero nihil noverunt amplius, nec habent ultra mercedem, quia oblivioni tradita est memoria eorum.

⁶ Amor quoque, et odium, et invidiæ simul perierunt ; nec habent partem in hoc sæculo, et in opere quod sub sole geritur.

⁷ Vade ergo, et comede in lætitia panem tuum, et bibe cum gaudio vinum tuum, quia Deo placent opera tua.

⁸ Omni tempore sint vestimenta tua candida, et oleum de capite tuo non deficiat.

⁹ Perfruere vinum cum uxore quam diligis, cunctis diebus vitæ instabilitatis tuæ, qui dati sunt tibi sub sole omni tempore vanitatis tuæ : hæc est enim pars in vita et in labore tuo quo laboras sub sole.

¹⁰ Quodcumque facere potest manus tua, instanter operare, quia nec opus, nec ratio, nec sapientia, nec scientia erunt apud inferos, quo tu properas.

¹¹ Verti me ad aliud, et vidi sub sole nec velocium esse cursum, nec fortium bellum, nec sapientium panem, nec doctorum divitias, nec artificum gratiam ; sed tempus casumque in omnibus.

¹² Nescit homo finem suum ; sed sicut pisces capiuntur hamo, et sicut aves laqueo comprehenduntur, sic capiuntur homines in tempore malo, cum eis extemplo supervenerit.

¹³ Hanc quoque sub sole vidi sapientiam, et probavi maximam :

¹⁴ civitas parva, et pauci in ea viri ; venit contra eam rex magnus, et vallavit eam, exstruxitque munitiones per gyrum, et perfecta est obsidio.

¹⁵ Inventusque est in ea vir pauper et sapiens, et liberavit urbem per sapientiam suam ; et nullus deinceps recordatus est hominis illius pauperis.

¹⁶ Et dicebam ego meliorem esse sapientiam fortitudine. Quomodo ergo sapientia pauperis contempta est, et verba ejus non sunt audita ?

¹⁷ Verba sapientium audiuntur in silentio, plus quam clamor principis inter stultos.

¹⁸ Melior est sapientia quam arma bellica ; et qui in uno peccaverit, multa bona perdet.

¹ Muscæ morientes perdunt suavitatem unguenti. Pretiosior est sapientia et gloria, parva et ad tempus stultitia.

² Cor sapientis in dextera ejus, et cor stulti in sinistra illius.

³ Sed et in via stultus ambulans, cum ipse insipiens sit, omnes stultos æstimat.

⁴ Si spiritus potestatem habentis ascenderit super te, locum tuum ne demiseris, quia curatio faciet cessare peccata maxima.

⁵ Est malum quod vidi sub sole, quasi per errorem egrediens a facie principis :

⁶ positum stultum in dignitate sublimi, et divites sedere deorsum.

⁷ Vidi servos in equis, et principes ambulantes super terram quasi servos.

⁸ Qui fodit foveam incidet in eam, et qui dissipat sepem mordebit eum coluber.

⁹ Qui transfert lapides affligetur in eis, et qui scindit ligna vulnerabitur ab eis.

¹⁰ Si retusum fuerit ferrum, et hoc non ut prius, sed hebetatum fuerit, multo labore exacuetur, et post industriam sequetur sapientia.

¹¹ Si mordeat serpens in silentio, nihil eo minus habet qui occulte detrahit.

¹² Verba oris sapientis gratia, et labia insipientis præcipitabunt eum ;

¹³ initium verborum ejus stultitia, et novissimum oris illius error pessimus.

¹⁴ Stultus verba multiplicat. Ignorat homo quid ante se fuerit ; et quid post se futurum sit, quis ei poterit indicare ?

¹⁵ Labor stultorum affliget eos, qui nesciunt in urbem pergere.

¹⁶ Væ tibi, terra, cujus rex puer est, et cujus principes mane comedunt.

¹⁷ Beata terra cujus rex nobilis est, et cujus principes vescuntur in tempore suo, ad reficiendum, et non ad luxuriam.

¹⁸ In pigritiis humiliabitur contignatio, et in infirmitate manuum perstillabit domus.

¹⁹ In risum faciunt panem et vinum ut epulentur viventes ; et pecuniæ obediunt omnia.

²⁰ In cogitatione tua regi ne detrahas, et in secreto cubiculi tui ne maledixeris diviti : quia et aves cæli portabunt vocem tuam, et qui habet pennas annuntiabit sententiam.

¹ Mitte panem tuum super transeuntes aquas, quia post tempora multa invenies illum.

² Da partem septem necnon et octo, quia ignoras quid futurum sit mali super terram.

³ Si repletæ fuerint nubes, imbrem super terram effundent. Si ceciderit lignum ad austrum aut ad aquilonem, in quocumque loco ceciderit, ibi erit.

⁴ Qui observat ventum non seminat ; et qui considerat nubes numquam metet.

⁵ Quomodo ignoras quæ sit via spiritus, et qua ratione compingantur ossa in ventre prægnantis, sic nescis opera Dei, qui fabricator est omnium.

⁶ Mane semina semen tuum, et vespere ne cesset manus tua : quia nescis quid magis oriatur, hoc aut illud ; et si utrumque simul, melius erit.

⁷ Dulce lumen, et delectabile est oculis videre solem.

⁸ Si annis multis vixerit homo, et in his omnibus lætatus fuerit, meminisse debet tenebrosi temporis, et dierum multorum, qui cum venerint, vanitatis arguentur præterita.

⁹ Lætare ergo, juvenis, in adolescentia tua, et in bono sit cor tuum in diebus juventutis tuæ : et ambula in viis cordis tui, et in intuitu oculorum tuorum, et scito quod pro omnibus his adducet te Deus in judicium.

¹⁰ Aufer iram a corde tuo, et amove malitiam a carne tua : adolescentia enim et voluptas vana sunt.

¹ Memento Creatoris tui in diebus juventutis tuæ, antequam veniat tempus afflictionis, et appropinquent anni de quibus dicas : Non mihi placent ;

² antequam tenebrescat sol, et lumen, et luna, et stellæ, et revertantur nubes post pluviam ;

³ quando commovebuntur custodes domus, et nutabunt viri fortissimi, et otiosæ erunt molentes in minuto numero, et tenebrescent videntes per foramina ;

⁴ et claudent ostia in platea, in humilitate vocis molentis, et consurgent ad vocem volucris, et obsurdescent omnes filiæ carminis :

⁵ excelsa quoque timebunt, et formidabunt in via. Florebit amygdalus, impinguabitur locusta, et dissipabitur capparis, quoniam ibit homo in domum æternitatis suæ, et circuibunt in platea plangentes.

⁶ Antequam rumpatur funiculus argenteus, et recurrat vitta aurea, et conteratur hydria super fontem, et confringatur rota super cisternam,

⁷ et revertatur pulvis in terram suam unde erat, et spiritus redeat ad Deum, qui dedit illum.

⁸ Vanitas vanitatum, dixit Ecclesiastes, et omnia vanitas.

⁹ Cumque esset sapientissimus Ecclesiastes, docuit populum, et enarravit quæ fecerat ; et investigans composuit parabolas multas.

¹⁰ Quæsivit verba utilia, et conscripsit sermones rectissimos ac veritate plenos.

¹¹ Verba sapientium sicut stimuli, et quasi clavi in altum defixi, quæ per magistrorum consilium data sunt a pastore uno.

¹² His amplius, fili mi, ne requiras. Faciendi plures libros nullus est finis ; frequensque meditatio, carnis afflictio est.

¹³ Finem loquendi pariter omnes audiamus. Deum time, et mandata ejus observa : hoc est enim omnis homo,

¹⁴ et cuncta quæ fiunt adducet Deus in judicium pro omni errato, sive bonum, sive malum illud sit.