5. Dit over de nieuwe hemel, nu zal iets worden gezegd over de nieuwe aarde. Onder de nieuwe aarde wordt verstaan de nieuwe kerk op aarde, want toen de vorige kerk ophield te zijn, werd door de Heer een nieuwe geïnstaureerd. Er wordt immers door de Heer in voorzien dat steeds een kerk zij op aarde, want door de kerk is er verbinding van de Heer met het menselijke geslacht en van de hemel met de wereld. Daar immers is de Heer bekend, en daar zijn de goddelijke ware dingen waardoor de mens wordt verbonden. Dat heden ten dage de nieuwe kerk wordt geïnstaureerd, zie men in het werkje over het ‘Laatste Oordeel’, n. 74. Dat de nieuwe kerk met de nieuwe aarde wordt aangeduid, is vanwege de geestelijke zin van het Woord; in die zin immers wordt niet enig land onder het land verstaan, maar de natie zelf daar en haar goddelijke eredienst; dat immers is het geestelijke in de plaats van het land (of de aarde). Bovendien wordt onder de aarde zonder toegevoegde naam van een streek in het Woord het land Kanaän verstaan, en in het land Kanaän was de kerk geweest van de oudste tijden af. Hierdoor komt het dat al de plaatsen die daar waren, en die van alle kanten daaromheen lagen, met de bergen en rivieren, die in het Woord worden genoemd, uitbeeldend en aanduidend zijn geworden voor zulke dingen die de inwendige dingen van de kerk zijn, zijnde die welke haar geestelijke dingen worden genoemd. Vandaar is het dat, als gezegd werd, onder de aarde [het land] in het Woord, omdat het Land Kanaän wordt verstaan, de kerk wordt aangeduid; eender hier met de nieuwe aarde. Hierdoor komt het dat het in de kerk aanvaard is te zeggen het hemelse Kanaän, en daaronder de hemel te verstaan. Dat onder het land Kanaän in de geestelijken zin van het Woord de kerk wordt verstaan, is getoond met verschillende dingen in de ‘Hemelse Verborgenheden’, waaruit de volgende dingen mogen worden aangevoerd. Dat de oudste kerk, die geweest is vóór de vloed, en de oude kerk, die geweest is na de vloed, in het land Kanaän zijn geweest, Hemelse Verborgenheden 567, 3686, 4447, 4454, 4516, 4517, 5136, 6516, 9325. Dat toen alle plaatsen uitbeeldend zijn geworden voor zulke dingen die zijn in het rijk van de Heer en in de kerk, Hemelse Verborgenheden 1585, 3686, 4447, 5136. Dat derhalve Abraham bevolen werd daarheen te gaan, aangezien bij zijn nakomelingen uit Jakob de uitbeeldende kerk zou worden gesticht, en het Woord zou worden samen geschreven, waarvan de laatste zin zou bestaan uit uitbeeldende en aanduidende dingen die daar zijn, Hemelse Verborgenheden 3686, 4447, 5136, 6516. Vandaar is het dat met de aarde en met het land Kanaän in het Woord de Kerk wordt aangeduid, Hemelse Verborgenheden 3038, 3481, 3705, 4447, 4517, 5757, 10568.