Een losprijs voor velen - Wat kan dat betekenen?
Bijna 2000 jaar geleden, werd Jezus van Nazareth -- Jezus Christus -- gekruisigd. Hij stierf. Pijnlijk. En toen, op de tweede morgen daarna, was Hij opgestaan uit de dood. Zijn fysieke lichaam was verdwenen - of, beter gezegd, in het licht van de daaropvolgende gebeurtenissen, lijkt het te zijn getransformeerd in een geestelijk lichaam. (Dat is op zichzelf een interessante zaak om over na te denken, maar het is niet de focus van dit artikel).
In plaats daarvan willen we ons hier richten op enkele dingen die in de Bijbel gezegd worden over waarom Jezus stierf. Er is een bijna 2000 jaar oude verwarring over. Laten we er eens induiken...
In Marcus 10:42-45 (en in Mattheüs 20:25-28), vinden we deze welbekende les, die zich laat in Jezus' bediening voordoet. Jacobus en Johannes - nog steeds niet echt begrijpend wat er aan de hand was - lobbyen bij Jezus voor beloften om aan Zijn linker- en rechterhand te zitten als Hij "koning" is. De andere discipelen zijn natuurlijk ontstemd. Jezus weet wat er aan de hand is, dus verzamelt Hij hen allen en probeert hen de ware aard van Zijn missie uit te leggen, en wat ook hun missie zou moeten zijn.
Hier is de tekst:
"Maar Jezus riep hen tot zich en zeide tot hen: Gij weet, dat zij, die geacht worden over de heidenen te heersen, heerschappij over hen uitoefenen, en hun groten heerschappij over hen uitoefenen. Maar zo zal het onder u niet zijn; maar wie onder u groot zal zijn, zal uw dienaar zijn: En wie van u de voornaamste zal zijn, zal dienaar van allen zijn. Want ook de Zoon des mensen is niet gekomen om gediend te worden, maar om te dienen, en zijn leven te geven als losprijs voor velen."
Een losprijs. Het Griekse woord dat hier wordt gebruikt is λύτρον, of lutron, dat de prijs voor het loskopen of vrijkopen betekent, van λύω, luo, voor losmaken, losmaken, of vrijmaken.
Sommige theologen hebben deze tekst genomen en gecombineerd met de tekst uit het kruisigingsverhaal, waar Jezus drie dingen zegt die zijn ontreddering laten zien, en zijn gevoel van scheiding van zijn Goddelijke essentie - "Mijn God, mijn God, waarom hebt Gij Mij verlaten?", en "Niettemin, niet mijn wil, maar de Uwe geschiede", en "Vader, vergeef het hun, want zij weten niet wat zij doen."
Het kan zeker worden geïnterpreteerd als een soort offer, waarbij Jezus optreedt als een soort zondebok, die zijn dood in de plaats stelt van de mensheid die zijn Vader had teleurgesteld. Sommige theologen hebben dat gedaan. Anselmus van Canterbury, rond het jaar 1000, was een van de leiders van een groep die dat argument aanvoerde. Maar wij denken niet dat dit de juiste weg is; in feite denken wij dat het een verkeerde weg was die behoorlijk schadelijk is geweest.
In de nieuw-christelijke theologie is het niet logisch dat God boos was. Hij is de liefde zelf. Is Hij teleurgesteld als wij Zijn liefde niet beantwoorden? Zeker. Maar boos? Nee. Er is zeker de schijn van, vooral in het Oude Testament soms, maar de kern van Gods natuur is liefde.
Wat meer is, het zou nog duidelijker moeten zijn dat de dood van Jezus' fysieke lichaam God de Vader niet beter zou laten voelen. Denk eraan, ze zijn echt EEN persoon, van één geest - niet twee.
In plaats daarvan werd de hele cyclus van Gods incarnatie, bediening, fysieke dood en verrijzenis ondernomen zodat nieuwe waarheden de mensheid konden bereiken.
Hier is een interessante passage, uit Hemelse Verborgenheden 1419,
"De Heer, die de liefde zelf is, of het wezen en het leven van de liefde van allen in de hemelen, wil aan het menselijk geslacht alles geven wat van Hem is; hetgeen wordt aangeduid door Zijn uitspraak dat de Zoon des mensen gekomen is om Zijn leven te geven als losprijs voor velen".
Verder, in Apocalyps Uitleg 328:15, vinden we deze verklaring:
"De uitdrukking 'loskopen' betekent mensen bevrijden van valsheden en hen hervormen door middel van waarheden. Dit wordt aangeduid met de woorden: 'Los mij vrij, o Jehovah, God der waarheid'" (Psalm 31:5)
Eén reden waarom Jezus stierf was om de macht van de hel te overwinnen. Jezus streed zijn hele leven tegen boze geesten. De duidelijkste beschrijving hiervan is vlak na zijn doop, wanneer hij 40 dagen in de woestijn doorbrengt. Zijn lijden aan het kruis was de laatste strijd tegen het kwaad, en zijn opstanding was zijn uiteindelijke overwinning erop.
Voor ieder mens betekent het overwinnen van het kwaad een verzoeking of een strijd tegen het kwaad. Zoals wij individueel tegen het kwaad strijden, zo strijdt Christus tegen het kwaad op kosmische schaal. Zijn dood was de afsluiting van die strijd, maar het was geen verlies; het was een overwinning. De Bijbel zegt dat God vlees en bloed aannam, zodat
"... door de dood hem zou vernietigen die de macht had over de dood, dat is de duivel." (Hebreeën 2:14,15)
Een andere reden die de Bijbel geeft voor Jezus' dood was dat Hij Zijn menselijke natuur zou verenigen met Zijn goddelijke natuur, zodat Hij "in Zichzelf, uit twee, één nieuwe mens zou kunnen maken" (Efeziërs 2:14-16, cf. Johannes 17:11, 21; 10:30).
Er zijn ook andere redenen genoemd:
Hij kon "tot de Vader gaan" (Johannes 13:3; 14:2, 28; 16:10).
Hij zou "verheerlijkt" kunnen worden (Johannes 17:1,5) of "in Zijn heerlijkheid binnengaan" (Lucas 24:26).
Hij kon "vervolmaakt" worden (Lucas 13:32), of "geheiligd" (Johannes 17:19).
In Swedenborg's Ware Christelijke Religie 86"Jehovah God kwam in de wereld als goddelijke waarheid met het doel om mensen te verlossen. Verlossing was een kwestie van het verkrijgen van controle over de hellen, het herstructureren van de hemelen, en dan het oprichten van een kerk."
Bij de kruisiging dachten de krachten van het kwaad dat ze gewonnen hadden. De religieuze en burgerlijke machten van die tijd gingen voorop in het veroordelen van Hem. Hij werd bespot. De menigte keerde zich tegen hem.
De dood van Jezus' fysieke lichaam was op deze manier een "losprijs": door die marteling en dood te ondergaan, kon Hij vervolgens laten zien dat zijn geestelijke kracht de natuurlijke dood oversteeg. Hij bevrijdde ons, maakte ons los, van de overheersing door de hellen, en stichtte een nieuwe kerk -- een nieuwe weg die wij kunnen volgen.
