¹ Et egressus inde, abiit in patriam suam : et sequebantur eum discipuli sui :

² et facto sabbato cœpit in synagoga docere : et multi audientes admirabantur in doctrina ejus, dicentes : Unde huic hæc omnia ? et quæ est sapientia, quæ data est illi, et virtutes tales, quæ per manus ejus efficiuntur ?

³ Nonne hic est faber, filius Mariæ, frater Jacobi, et Joseph, et Judæ, et Simonis ? nonne et sorores ejus hic nobiscum sunt ? Et scandalizabantur in illo.

⁴ Et dicebat illis Jesus : Quia non est propheta sine honore nisi in patria sua, et in domo sua, et in cognatione sua.

⁵ Et non poterat ibi virtutem ullam facere, nisi paucos infirmos impositis manibus curavit :

⁶ et mirabatur propter incredulitatem eorum, et circuibat castella in circuitu docens.

⁷ Et vocavit duodecim : et cœpit eos mittere binos, et dabat illis potestatem spirituum immundorum.

⁸ Et præcepit eis ne quid tollerent in via, nisi virgam tantum : non peram, non panem, neque in zona æs,

⁹ sed calceatos sandaliis, et ne induerentur duabus tunicis.

¹⁰ Et dicebat eis : Quocumque introieritis in domum, illic manete donec exeatis inde :

¹¹ et quicumque non receperint vos, nec audierint vos, exeuntes inde, excutite pulverem de pedibus vestris in testimonium illis.

¹² Et exeuntes prædicabant ut pœnitentiam agerent :

¹³ et dæmonia multa ejiciebant, et ungebant oleo multos ægros, et sanabant.

¹⁴ Et audivit rex Herodes (manifestum enim factum est nomen ejus), et dicebat : Quia Joannes Baptista resurrexit a mortuis : et propterea virtutes operantur in illo.

¹⁵ Alii autem dicebant : Quia Elias est ; alii vero dicebant : Quia propheta est, quasi unus ex prophetis.

¹⁶ Quo audito Herodes ait : Quem ego decollavi Joannem, hic a mortuis resurrexit.

¹⁷ Ipse enim Herodes misit, ac tenuit Joannem, et vinxit eum in carcere propter Herodiadem uxorem Philippi fratris sui, quia duxerat eam.

¹⁸ Dicebat enim Joannes Herodi : Non licet tibi habere uxorem fratris tui.

¹⁹ Herodias autem insidiabatur illi : et volebat occidere eum, nec poterat.

²⁰ Herodes enim metuebat Joannem, sciens eum virum justum et sanctum : et custodiebat eum, et audito eo multa faciebat, et libenter eum audiebat.

²¹ Et cum dies opportunus accidisset, Herodes natalis sui cœnam fecit principibus, et tribunis, et primis Galilææ :

²² cumque introisset filia ipsius Herodiadis, et saltasset, et placuisset Herodi, simulque recumbentibus, rex ait puellæ : Pete a me quod vis, et dabo tibi :

²³ et juravit illi : Quia quidquid petieris dabo tibi, licet dimidium regni mei.

²⁴ Quæ cum exisset, dixit matri suæ : Quid petam ? At illa dixit : Caput Joannis Baptistæ.

²⁵ Cumque introisset statim cum festinatione ad regem, petivit dicens : Volo ut protinus des mihi in disco caput Joannis Baptistæ.

²⁶ Et contristatus est rex : propter jusjurandum, et propter simul discumbentes, noluit eam contristare :

²⁷ sed misso speculatore præcepit afferri caput ejus in disco. Et decollavit eum in carcere,

²⁸ et attulit caput ejus in disco : et dedit illud puellæ, et puella dedit matri suæ.

²⁹ Quo audito, discipuli ejus venerunt, et tulerunt corpus ejus : et posuerunt illud in monumento.

³⁰ Et convenientes Apostoli ad Jesum, renuntiaverunt ei omnia quæ egerant, et docuerant.

³¹ Et ait illis : Venite seorsum in desertum locum, et requiescite pusillum. Erant enim qui veniebant et redibant multi : et nec spatium manducandi habebant.

³² Et ascendentes in navim, abierunt in desertum locum seorsum.

³³ Et viderunt eos abeuntes, et cognoverunt multi : et pedestres de omnibus civitatibus concurrerunt illuc, et prævenerunt eos.

³⁴ Et exiens vidit turbam multam Jesus : et misertus est super eos, quia erant sicut oves non habentes pastorem, et cœpit docere multa.

³⁵ Et cum jam hora multa fieret, accesserunt discipuli ejus, dicentes : Desertus est locus hic, et jam hora præteriit :

³⁶ dimitte illos, ut euntes in proximas villas et vicos, emant sibi cibos, quos manducent.

³⁷ Et respondens ait illis : Date illis vos manducare. Et dixerunt ei : Euntes emamus ducentis denariis panes, et dabimus illis manducare.

³⁸ Et dicit eis : Quot panes habetis ? ite, et videte. Et cum cognovissent, dicunt : Quinque, et duos pisces.

³⁹ Et præcepit illis ut accumbere facerent omnes secundum contubernia super viride fœnum.

⁴⁰ Et discubuerunt in partes per centenos et quinquagenos.

⁴¹ Et acceptis quinque panibus et duobus pisces, intuens in cælum, benedixit, et fregit panes, et dedit discipulis suis, ut ponerent ante eos : et duos pisces divisit omnibus.

⁴² Et manducaverunt omnes, et saturati sunt.

⁴³ Et sustulerunt reliquias, fragmentorum duodecim cophinos plenos, et de piscibus.

⁴⁴ Erant autem qui manducaverunt quinque millia virorum.

⁴⁵ Et statim coëgit discipulos suos ascendere navim, ut præcederent eum trans fretum ad Bethsaidam, dum ipse dimitteret populum.

⁴⁶ Et cum dimisisset eos, abiit in montem orare.

⁴⁷ Et cum sero esset, erat navis in medio mari et ipse solus in terra.

⁴⁸ Et videns eos laborantes in remigando (erat enim ventus contrarius eis) et circa quartam vigiliam noctis venit ad eos ambulans supra mare : et volebat præterire eos.

⁴⁹ At illi ut viderunt eum ambulantem supra mare, putaverunt phantasma esse, et exclamaverunt.

⁵⁰ Omnes enim viderunt eum, et conturbati sunt. Et statim locutus est cum eis, et dixit eis : Confidite, ego sum : nolite timere.

⁵¹ Et ascendit ad illos in navim, et cessavit ventus. Et plus magis intra se stupebant :

⁵² non enim intellexerunt de panibus : erat enim cor eorum obcæcatum.

⁵³ Et cum transfretassent, venerunt in terram Genesareth, et applicuerunt.

⁵⁴ Cumque egressi essent de navi, continuo cognoverunt eum :

⁵⁵ et percurrentes universam regionem illam, cœperunt in grabatis eos, qui se male habebant, circumferre, ubi audiebant eum esse.

⁵⁶ Et quocumque introibat, in vicos, vel in villas aut civitates, in plateis ponebant infirmos, et deprecabantur eum, ut vel fimbriam vestimenti ejus tangerent, et quotquot tangebant eum, salvi fiebant.

¹ Et conveniunt ad eum pharisæi, et quidam de scribis, venientes ab Jerosolymis.

² Et cum vidissent quosdam ex discipulis ejus communibus manibus, id est non lotis, manducare panes, vituperaverunt.

³ Pharisæi enim, et omnes Judæi, nisi crebro laverint manus, non manducant, tenentes traditionem seniorum :

⁴ et a foro nisi baptizentur, non comedunt : et alia multa sunt, quæ tradita sunt illis servare, baptismata calicum, et urceorum, et æramentorum, et lectorum :

⁵ et interrogabant eum pharisæi et scribæ : Quare discipuli tui non ambulant juxta traditionem seniorum, sed communibus manibus manducant panem ?

⁶ At ille respondens, dixit eis : Bene prophetavit Isaias de vobis hypocritis, sicut scriptum est : Populus hic labiis me honorat, cor autem eorum longe est a me :

⁷ in vanum autem me colunt, docentes doctrinas, et præcepta hominum.

⁸ Relinquentes enim mandatum Dei, tenetis traditionem hominum, baptismata urceorum et calicum : et alia similia his facitis multa.

⁹ Et dicebat illis : Bene irritum facitis præceptum Dei, ut traditionem vestram servetis.

¹⁰ Moyses enim dixit : Honora patrem tuum, et matrem tuam. Et : Qui maledixerit patri, vel matri, morte moriatur.

¹¹ Vos autem dicitis : Si dixerit homo patri, aut matri, Corban (quod est donum) quodcumque ex me, tibi profuerit :

¹² et ultra non dimittitis eum quidquam facere patri suo, aut matri,

¹³ rescindentes verbum Dei per traditionem vestram, quam tradidistis : et similia hujusmodi multa facitis.

¹⁴ Et advocans iterum turbam, dicebat illis : Audite me omnes, et intelligite.

¹⁵ Nihil est extra hominem introiens in eum, quod possit eum coinquare, sed quæ de homine procedunt illa sunt quæ communicant hominem.

¹⁶ Si quis habet aures audiendi, audiat.

¹⁷ Et cum introisset in domum a turba, interrogabant eum discipuli ejus parabolam.

¹⁸ Et ait illis : Sic et vos imprudentes estis ? Non intelligitis quia omne extrinsecus introiens in hominem, non potest eum communicare :

¹⁹ quia non intrat in cor ejus, sed in ventrum vadit, et in secessum exit, purgans omnes escas ?

²⁰ Dicebat autem, quoniam quæ de homine exeunt, illa communicant hominem.

²¹ Ab intus enim de corde hominum malæ cogitationes procedunt, adulteria, fornicationes, homicidia,

²² furta, avaritiæ, nequitiæ, dolus, impudicitiæ, oculus malus, blasphemia, superbia, stultitia.

²³ Omnia hæc mala ab intus procedunt, et communicant hominem.

²⁴ Et inde surgens abiit in fines Tyri et Sidonis : et ingressus domum, neminem voluit scire, et non potuit latere.

²⁵ Mulier enim statim ut audivit de eo, cujus filia habebat spiritum immundum, intravit, et procidit ad pedes ejus.

²⁶ Erat enim mulier gentilis, Syrophœnissa genere. Et rogabat eum ut dæmonium ejiceret de filia ejus.

²⁷ Qui dixit illi : Sine prius saturari filios : non est enim bonum sumere panem filiorum, et mittere canibus.

²⁸ At illa respondit, et dixit illi : Utique Domine, nam et catelli comedunt sub mensa de micis puerorum.

²⁹ Et ait illi : Propter hunc sermonem vade : exiit dæmonium a filia tua.

³⁰ Et cum abiisset domum suam, invenit puellam jacentem supra lectum, et dæmonium exiisse.

³¹ Et iterum exiens de finibus Tyri, venit per Sidonem ad mare Galilææ inter medios fines Decapoleos.

³² Et adducunt ei surdum, et mutum, et deprecabantur eum, ut imponat illi manum.

³³ Et apprehendens eum de turba seorsum, misit digitos suos in auriculas ejus : et exspuens, tetigit linguam ejus :

³⁴ et suscipiens in cælum, ingemuit, et ait illi : Ephphetha, quod est, Adaperire.

³⁵ Et statim apertæ sunt aures ejus, et solutum est vinculum linguæ ejus, et loquebatur recte.

³⁶ Et præcepit illis ne cui dicerent. Quanto autem eis præcipiebat, tanto magis plus prædicabant :

³⁷ et eo amplius admirabantur, dicentes : Bene omnia fecit : et surdos fecit audire, et mutos loqui.